Gemeentebelastingen zijn lokale belastingen die door gemeenten worden geïnd om de kosten van hun administratie en openbare diensten te dekken. Er zijn verschillende soorten gemeentebelastingen, zowel verplichte als de optionele belastingen. Wie zijn de belastingplichtigen en wanneer moeten ze worden afgedragen?
Bovendien hebben gemeenten enige mate van vrijheid om verschillende belastingen in te stellen binnen de grenzen van de nationale regelgeving en deze belastingen kunnen worden betaald door zowel individuen als rechtspersonen, afhankelijk van de situatie.
Om een duidelijker begrip te krijgen van hoe lokale belastingen werken, zullen we in deze blog een kort overzicht geven van de bestaande en meest gangbare gemeentelijke belastingen.
Wat zijn gemeentebelastingen en welke zijn er?
Gemeentebelastingen worden op lokaal niveau beheerd en geïnd, dat wil zeggen door de verschillende gemeenten zelf. In feite zijn belastingen een soort heffing, maar er zijn ook andere soorten financiële bijdragen van burgers om de kosten van de administratie te dekken.
Dit zijn de soorten lokale belastingen die er bestaan:
- Belastingen: Dit is de meest voorkomende categorie en is een belasting die zonder directe tegenprestatie van de belastingbetaler wordt geheven, rekening houdend met zijn economische capaciteit.
- Vergoedingen en leges: In dit geval betaalt de belastingbetaler voor het directe gebruik van een specifieke dienst of ruimte die alleen door de overheid kan worden aangeboden. We betalen bijvoorbeeld een vergoeding als we een vergunning aanvragen, als we een doorwaadbare plaats aanvragen of als we de openbare weg in beslag nemen door een terras te installeren voor ons bedrijfspand. Openbare prijzen zijn vergelijkbaar, maar ze zijn vrijwillig en er kan een alternatief particulier aanbod zijn: we betalen bijvoorbeeld een openbare prijs wanneer we een gemeentelijk zwembad of een openbare fitnessruimte gebruiken.
- Bijzondere bijdragen: Dit type belasting is gerelateerd aan het voordeel of de waardestijging die de belastingbetaler geniet door de uitvoering van openbare werken of de oprichting of uitbreiding van openbare diensten.
Verplichte en niet-verplichte gemeentelijke belastingen
Op grond van de staatswetgeving zijn gemeenten verplicht om bepaalde lokale belastingen te heffen en hebben ze ruime bevoegdheden om deze te reguleren.
Zo zijn gemeenten bijvoorbeeld verplicht om de volgende belastingen te heffen:
- Eigendomsbelasting (Impuesto sobre Bienes Inmuebles, IBI) en afvalstoffenheffing (Basura)
- De onroerendgoedbelasting is een directe belasting op de waarde van rustieke, stedelijke en bijzondere eigendommen. Ze wordt specifiek geheven op het bezit van het eigendomsrecht, maar ook bijvoorbeeld zakelijk recht of op openbare diensten waaraan ze zijn verbonden. Het wordt berekend op basis van de kadastrale waarde van het onroerend goed en varieert volgens het belastingtarief dat door elke gemeente wordt vastgesteld. Eigenaars van woningen, grond, garages en commerciële panden moeten deze belasting jaarlijks betalen. Dit geldt ook voor de Basura, met uitzondering van de grondstukken (die worden tenslotte niet bewoond en produceren geen huisvuil).
- Belasting op economische activiteiten (IAE)
- De belasting op economische activiteiten is een directe belasting die wordt geheven op de uitoefening van zakelijke, professionele of artistieke activiteiten. In de praktijk zal een zelfstandige of een bedrijf zich moeten registreren voor IAE, maar velen zullen niet verplicht zijn om enig geldbedrag te betalen, aangezien deze verplichting alleen bestaat wanneer een relatief hoge inkomensdrempel wordt overschreden.
- Belasting op Motorvoertuigen (IVTM).
- De IVTM is een directe belasting die jaarlijks wordt geheven op het bezit van dit soort voertuigen die op de openbare weg mogen rijden, ongeacht hun klasse en categorie. De staatswet stelt een tabel met tarieven vast voor de belasting op motorvoertuigen, maar gemeenten mogen deze verhogen door een coëfficiënt toe te passen die niet hoger mag zijn dan 2.
Buiten deze belastingen kunnen ze ook deze optionele belastingen instellen en eisen:
- Belasting op de waardestijging van stedelijke grond (Impuesto sobre el Incremento de Valor de los Terrenos de Naturaleza Urbana (Plusvalía Municipal).
- De belasting op de waardestijging van verstedelijkte grond, beter bekend als de gemeentelijke meerwaardebelasting of Plusvalía, is een directe belasting op de waardestijging van dit soort grond, die wordt geheven bij de eigendomsoverdracht (bijvoorbeeld bij een verkoop / aankoop, maar ook door vererving of schenking).
- Belasting op bouwwerken, installaties en werken (Impuesto sobre Construcciones, Instalaciones y Obras - ICIO). In de volksmond, de aanvraag van de bouwvergunning.
- De belasting op constructies, installaties en werken (Impuesto sobre Construcciones, Instalaciones y Obras - ICIO) ****is een indirecte belasting die geheven wordt op elke constructie, installatie of werk binnen de gemeente waarvoor een bouw- of stedenbouwkundige vergunning vereist is, ongeacht of een dergelijke vergunning verkregen werd. De belasting wordt ook geheven wanneer een verantwoordelijke verklaring of een voorafgaande kennisgeving moet worden ingediend, wanneer de afgifte van de vergunning of de controleactiviteit onder de bevoegdheid van de gemeente valt.
Daarnaast zijn gemeenten vrij om verschillende belastingen en overheidsprijzen in te voeren, maar altijd binnen de grenzen van de nationale regelgeving.
Wie betaalt de gemeentelijke belastingen?
Afhankelijk van het type belasting in kwestie zijn verschillende individuen of rechtspersonen verantwoordelijk voor het betalen van gemeentelijke belastingen.
In het geval van gemeentelijke vermogenswinstbelasting (Plusvalía) bijvoorbeeld, moet deze worden betaald door de persoon die het onroerend goed heeft overgedragen en er winst mee heeft gemaakt, in het geval van een verkoop. Als de transactie een schenking of erfenis is, moet deze worden betaald door de persoon die het ontvangt.
In het geval van IBI en Basura is de persoon die verantwoordelijk is voor de betaling de eigenaar van het eigendom of de houder van een zakelijk recht erop (kadastrale titelhouder), ongeacht of dit een individu of een rechtspersoon is.
In het geval van ICIO (aanvraag bouwvergunning) zijn de belastingplichtigen de "eigenaren van het bouwwerk, de installatie of het werk, ongeacht of zij eigenaar zijn van het onroerend goed waarop het wordt uitgevoerd".
Bronnen: Buletín Oficial Estado, Suma Gestión Tributaria, Idealista