Langs de wegen van de Costa Blanca Noord wisselen olijf- en amandelboomgaarden elkaar af, terwijl bijen zoemen tussen wilde rozemarijn, tijm en sinaasappelbloesem. In dit mediterrane landschap wordt al eeuwenlang honing gemaakt – een ambacht die springlevend is gebleven. De bijen spelen een onmisbare rol bij de bestuiving van gewassen en zorgen voor een streekproduct dat de smaken van de natuur vangt: honing vol mediterrane karakter.
Hoe honing ontstaat – en waarom Polop een bijzondere plek is
In het voorjaar staat de hele Costa Blanca in bloei: sinaasappelbloesem, rozemarijn, lavendel en later in het seizoen volgen de tijm en johannesbrood. De bijen verzamelen de nectar en brengen die naar hun korven, waar ze er langzaam honing van maken.
Een bijzonder verhaal speelt zich af in de vallei van Polop, waar onder de netten die de bomen beschermen de bekende nispero’s (mispels) worden gekweekt. Tijdens de bloeitijd laten de telers daar bijen los om op die manier selectief honing te verzamelen. Dit levert een heel zuivere mispelhoning op, met een zachte, bijna tropische smaak die slechts in beperkte hoeveelheden verkrijgbaar is.
De bijen zelf
In deze regio wordt vooral gewerkt met de Apis mellifera iberiensis, een inheemse ondersoort van de honingbij. Deze bij staat bekend om haar aanpassingsvermogen aan het mediterrane klimaat en haar grote rol in het bestuiven van gewassen zoals citrus, amandelen en mispels. Zonder deze kleine harde werkers zou de biodiversiteit en de oogst in de regio er heel anders uitzien.
Bijen zijn niet alleen essentieel voor de landbouw, maar ook voor het hele ecosysteem. Ze zorgen voor de bestuiving van wilde planten, die op hun beurt weer voedsel en schuilplaatsen bieden aan tal van dieren. Zo vormen bijen een cruciale schakel in de voedselketens en dragen ze bij aan het behoud van een gezond milieu.
Je kunt ook zelf iets doen om bijen te helpen: zorg voor een bijvriendelijke tuin met inheemse bloemen, kruiden en struiken zoals lavendel, tijm en rozemarijn. Zet ook een ondiepe waterbron neer waar bijen veilig kunnen drinken, bijvoorbeeld een bordje met steentjes erin zodat ze niet verdrinken.
TIP: Zie je een bijenvolk ergens hangen? Bel dan een imker om ze op te halen in plaats van ze uit te roken of vergiftigen. Zo help je mee om deze onmisbare natuurwerkers te behouden.
Van korf tot pot
In de zomer oogsten imkers de honingraten. Na het ontzegelen worden de raten gecentrifugeerd en wordt de rauwe honing gezeefd en direct gebotteld. Er komt geen verhitting aan te pas, zodat de smaak en de gezonde enzymen behouden blijven. Deze honing staat bekend als ‘miel cruda’.
Soorten honing en hun smaken
De omgeving levert een breed palet aan smaken, afhankelijk van de plant waar de bijen op vliegen:
-
- Rozemarijnhoning ('miel de romero') – licht en zacht van smaak, populair bij kinderen en ideaal om in thee of yoghurt te gebruiken. Een klassieker in dit gebied, vooral geoogst in het voorjaar wanneer de velden vol staan met bloeiende rozemarijn.
- Tijmhoning ('miel de tomillo') – aromatisch en kruidig, met een volle smaak die goed past bij kazen. Deze honing heeft een lichte medicinale geur en wordt vaak gebruikt bij keelklachten.
- Sinaasappelbloesemhoning ('miel de azahar') – fruitig en fris, met een subtiele citrusgeur, heerlijk op brood en in desserts. Geoogst rond de bloeitijd van de sinaasappelbomen in april.
- Amandelbloesemhoning ('miel de flor de almendro')– delicaat en licht zoet, te vinden aan het einde van de winter en het begin van de lente, wanneer de valleien wit en roze kleuren van de bloesem.
- Johannesbroodhoning ('miel de algarrobo') – donkerder en krachtiger, iets minder bekend maar erg karaktervol.
- Mispelhoning ('miel de níspero') – exclusief en beperkt beschikbaar, zacht en licht tropisch van smaak.
Sommige imkers maken ook multiflorale honing, waarin de smaken van verschillende bloemen samenkomen, afhankelijk van wat de natuur dat seizoen biedt.
Gezondheidsvoordelen van honing
Honing wordt vaak “vloeibare energie” genoemd. Het bevat natuurlijke suikers, antioxidanten en kleine hoeveelheden mineralen. Lokale honing wordt ook in verband gebracht met verlichting van hooikoorts en keelpijn. Belangrijk om te onthouden: pure honing is een natuurproduct en wordt bij voorkeur koud gebruikt om alle voedingsstoffen te behouden.
Waar koop je lokale honing?
Wie de dorpen van de Costa Blanca Noord bezoekt, ziet vaak kleine winkeltjes of stalletjes waar honing rechtstreeks van de imker wordt verkocht. Daarnaast zijn er ook gespecialiseerde honingwinkels waar je verschillende soorten kunt proeven. Een paar bekende plekken om lokale honing te vinden zijn:
Jalón – in de bodega’s, een speciale honingwinkel en op de zaterdagse markt
Gata de Gorgos – in de winkeltjes met lokale produkten
Llosa de Camacho – speciale honingwinkel, geliefd om de zuivere bergbloemenhoning
Jesus Pobre – op de sfeervolle zondagse rastro met gastronomische markt
Apiturismo – een dagje bij de bijen
Steeds meer imkers openen hun deuren voor bezoekers. Tijdens een apiturismo-bezoek kun je zien hoe een bijenvolk leeft, hoe honing wordt geslingerd en mag je natuurlijk proeven. In de omgeving van de Costa Blanca Noord vind je bijvoorbeeld:
-
- El Sarrelet (El Rafól d'Almúnia) – rondleiding en proeverij met uitzicht op de bergen
- Miel Montgó (Jávea) - o.a. wandeling met uitleg, meelopen als imker en gastronomisch menu
- L'Abella Miel (Jalón - Sierra de Bernia) - bezoek aan de bijenkorven, uitleg en proeverij
- Lokale initiatieven in de Vall de Pop waar kleine imkers workshops geven over bijenwas en honing.
Het is een bijzondere ervaring om met een imker mee te lopen en te zien hoe belangrijk de bijen zijn voor het landschap en voor producten als honing, amandelen en nispero’s.
Hoe weet je of honing echt en vers is?
Pure honing kristalliseert na verloop van tijd vanzelf; dat is juist een teken van kwaliteit. Wordt hij hard? Zet de pot even in een lauw waterbad (niet koken!) en hij wordt weer vloeibaar. Kristallisatie heeft geen enkele invloed op de smaak of kwaliteit.
Crèmige honing ontstaat doordat de honing na het slingeren langzaam en gecontroleerd geroerd wordt, waardoor de kristallen heel fijn blijven. Het resultaat: een smeuïge structuur die niet druipt.
Wil je weten of een honing echt is? Let op dat er geen siropen of suikers op het etiket vermeld staan en koop liefst direct bij de imker of een betrouwbare winkel. Echte honing ruikt intens en heeft een diepe, gelaagde smaak die veel langer in de mond blijft hangen dan een industrieel mengsel.
Meer dan een potje zoetigheid
Honing uit deze streek is meer dan een smeersel voor op brood: het is een afspiegeling van de natuur, de seizoenen en de traditie van kleine imkers die vaak al generaties lang in dezelfde valleien werken. Rijk aan natuurlijke suikers, antioxidanten en mineralen, wordt honing niet voor niets al eeuwen gewaardeerd als bron van energie én als huismiddel bij verkoudheid of keelpijn. Een pot honing mee naar huis nemen is dus niet alleen een smaakvolle souvenir, maar ook een stukje gezonde Mediterrane natuur op je keukentafel.
